Niet de migranten, maar figuren zoals J.-M. Dedecker zijn het probleem

In het dubbelinterview met J.-M. Dedecker en Meyrem Almaci komt een zeer revelerende uitspraak van laatstgenoemde voor: "De Franse lekenstaat druist in tegen onze traditie". Almaci geeft hiermee te kennen dat zij veel beter op de hoogte is van en geïntegreerd in onze cultuur dan Dedecker.

Wat betreft de problemen die zich recentelijk stellen met moslims heb ik er in een column op gewezen dat die wel eens zouden kunnen veroorzaakt zijn door het in onbruik raken van de voor België zo karakteristieke traditie van godsdienstvrijheid:

http://www.leerhuislelie.be/actualiteit/Bels%20Lijntje.htm

Bij deze column heb ik in een discussie per mail met enkele Turnhoutse vrienden reeds enig commentaar gegeven. Ik stel daar dat er thans een groot probleem is met zogezegde liberalen (niet alleen die van LDD, maar ook die van Open VLD):

Want - en hier kom ik bij iets wat te maken heeft met de geschiedenis van onze grensstreek rond Tilburg en Turnhout, waar ik woon en werk - wat zagen we gebeuren in de 19de eeuw en ook nog diep in de 20ste: wanneer de Noord-Brabanders (Over de grens, zoals de titel luidt van het boek van Marc Wingens!) op bedevaart kwamen naar Scherpenheuvel bv., dan vormden zij op het ogenblik dat zij de Belgische bodem betraden een processie, ontrolden zij hun vaandels, haalden zij hun paternoster uit hun zak, begonnen zij hardop te bidden en uit volle borst te zingen, want dát was - en is - godsdienstvrijheid in België! En dat betekent - tot spijt van wie het benijdt - dat ook moslims diezelfde vrijheid genieten en dat het juist een Minister van Binnenlandse Zaken niet toegestaan is zich daar afkeurend over uit te laten, want het is zijn taak dat grondwetsartikel over godsdienstvrijheid te laten toepassen.

Als katholiek en inwoner van de hoofdstad van de Kempen kan ik mij natuurlijk ongegeneerd plaatsen in een traditie die begonnen is met de slag van Turnhout in 1789. De Brabantse Omwenteling, in het kader waarvan die slag plaatsvond, beschouw ik als een strijd voor godsdienstvrijheid tegen keizer-koster Jozef II. En het is onloochenbaar dat de slag van Turnhout evenals de Boerenkrijg van een klein decennium later een katholieke aangelegenheid was. Hoewel - zoals ik in een artikel in Taxandria van 1988 meen aangetoond te hebben - er in de 18de eeuw ook in de Kempen veel meer ongeloof en vrijzinnigheid was dan men dacht, leidde juist datgene wat in de Revolutietijd gebeurde tot de vrome, katholieke Kempen die we kennen uit de schilderijen van Jacob Smits en een aantal romans van Emiel van Hemeldonck (bv. Berk en Brem). Nu kan men daarvan zeggen - met de woorden van de betreurde Wannes van de Velde (die ik in dat zojuist genoemde artikel, voor zover het daar ook gaat over wat in sagen verteld wordt, in de voetnoten regelmatig ter vergelijking citeer): "toen was de macht van de kerk, om goed te zijn veel te sterk".

Ik denk dat er bij de Brabantse Omwenteling een grote fout is gemaakt door de 'liberalen' (de Vonckisten) er praktisch uit te werken en als eerste minister van de Verenigde Nederlandse Staten een vicaris van het bisdom Antwerpen, nl. Van Eupen, te benoemen. Dat was ook niet de godsdienstvrijheid waarvoor de Bossche seminariepresident Anthonius van Gils (althans in zijn boek over De Gronden van het Geloof uit 1800) opkomt, maar het vervangen van de ene keizer-koster door een andere. (Het is overigens nu nog altijd een probleem dat katholieken de neiging hebben vooral op te komen voor godsdienstvrijheid wanneer niet-katholieken aan de macht zijn, maar dat minder urgent vinden wanneer katholieken het voor het zeggen hebben.) In dat perspectief gezien heeft men het bij de Belgische Revolutie beter gedaan, want vanaf 1829 gingen de katholieke traditionalisten, die dan liberale katholieken geworden waren, samenwerken met de liberalen.

Sommigen zullen zelfs beweren dat 1830 eigenlijk een liberale revolutie is en dus helemaal niet in continuïteit met de Brabantse Omwenteling en de slag van Turnhout staat. Ik denk echter dat men er niet naast kan kijken dat de katholieken reeds in 1825 oppositie voerden tegen Willem I (hoewel zij m.i. geen afscheiding wilden) en de liberalen er zich slechts in 1829 bij aangesloten hebben (een typische uiting van dubbelzinnigheid bij de liberalen). En wanneer men zegt dat 1830 toch een liberale revolutie is, omdat Rogier en zijn geestesgenoten het voortouw hebben genomen en de revolutie van de katholieken gekaapt hebben (maar dat is een eerder Luiks dan wel Turnhouts of Kempisch perspectief), geeft men impliciet toe dat de oorsprong van België ligt in de strijd voor godsdienstvrijheid en die is begonnen met het klop geven aan de keizer-koster in de straten van Turnhout in 1789. En zo kan men zelfs zeggen dat België in Turnhout is ontstaan.

Overigens blijkt bv. uit John Lockes Letter Concerning Toleration dat de godsdienstvrijheid op de eerste plaats een eis is van gelovigen t.o.v. een staat die totalitaire pretenties had en dat de liberalen zich slechts later bij die vrijheidsstrijd hebben aangesloten. Jozef II had echter niet veel begrepen van Locke, evenmin overigens als van Kant, die toch de grote filosoof van de Verlichting is (maar die schreef zijn grote godsdienstfilosofische werk Die Religion innerhalb der Grenzen der bloßen Vernunft slechts in 1793). En ik denk dat ik hieraan kan toevoegen: de hedendaagse (neo)liberalen - dat zijn degenen die ik viseer in mijn column in de laatste zin over die 'zogezegd' verlichte keizers-koster - ook niet.

Mijn besluit: België is ontstaan in de strijd voor godsdienstvrijheid, die begonnen in 1789 in Turnhout met het buitenjassen van de keizer-koster en ik denk dat het zeer de moeite waard is om dat te herdenken omdat het de keizers-koster zijn die de problemen veroorzaken.

(uit een mail van 5 oktober 2009)

Er is nog meer. Dedecker is een typische vertegenwoordiger van een wijd verspreide subcultuur in onze hedendaagse seculiere maatschappij, die eigenlijk de naam 'cultuur' niet meer waard is. Juist wegens een gebrek aan authentieke cultuur reageren zij heftig tegen de godsdienst in het algemeen en in het bijzonder tegen de Islam. In vele godsdienstwetenschappelijke studies (en ook in de boeken van Karen Armstrong bv.) is echter aangetoond dat zij juist daardoor bij traditionele gelovigen fundamentalisme veroorzaken. In die optiek vormen niet zozeer gelovige migranten het probleem, maar wel secularistische fundamentalisten zoals Dedecker.

Tot slot nog een woord tot degenen die mij zouden willen verdenken van dhimmitude: ik hoop nog eens een opiniestuk te schrijven 'Voor de hoofddoek, voor de Mohammedcartoons en voor de paus'. En wanneer ik hier te kennen geef dat ik het wil opnemen voor de paus, dan doel ik ditmaal op datgene wat hij in Regensburg gezegd heeft over de Islam.

Marcel Gielis